Beter | Bnr

Steeds meer techniek sluipt de verpleeghuizen binnen. Denk aan heupairbags tegen valpartijen, een menselijke robot, slaapsensoren en gezichtsherkenning. Wordt de laatste levensfase daarmee ook echt beter? Hoe goed gaan slimme technologie en ouderen samen? En is dat allemaal wel nodig om het leven en werk in een verpleegtehuis beter te maken? Daarover spreekt Nina van den Dungen deze week in BNR Beter. Te gast zijn: Alan Zenderink – Operationeel directeur bij Avics, ICT-diensverlener in de zorg. Sil Aarts – Universitair docent bij Maastricht University en onderzoeker op het gebied van technologie en datagebruik in de ouderenzorg. Redacteur Stijn Goossens gaat in een reportage langs bij Verpleeghuis Hof van Nassau, van zorginstelling Tante Louise. Hij krijgt een blikje in de innovatiekeuken van de instelling, die al meerdere prijzen won. Innovatiemanager Daan de Viet vertelt onder andere over de heup-airbags, slaapsensoren en de sensortechnologie die leefcirkels bepalen voor demente ouderen. 

Een hersentumor herkennen binnen anderhalf uur, terwijl de patiënt nog op de operatietafel ligt? Tot voor kort duurde zo’n diagnose vaak weken, maar met de AI-tool Sturgeon kan dit nu razendsnel. Dat betekent dat chirurgen hun behandelplan direct kunnen aanpassen en mogelijk een tweede operatie kunnen voorkomen. In deze aflevering van BNR Beter spreekt Nina van den Dungen met Jeroen de Ridder, hoogleraar bioinformatica aan het UMC Utrecht en een van de ontwikkelaars van Sturgeon. Hij legt uit hoe deep learning het algoritme in staat stelt om snel en betrouwbaar een diagnose te stellen. Ook schuift Niek Maas aan, hij is klinisch patholoog bij het Erasmus MC en LUMC. Niek vertelt hoe AI zijn werk als patholoog verandert: een concurrent of juist een waardevolle assistent? Daarnaast gaat redacteur Stijn Goossens langs in het Prinses Máxima Centrum, waar neurochirurg Eelco Hoving uitlegt waarom deze technologie zo belangrijk is voor zijn werk als neuro-oncoloog, en hoe het impact h

De zorgsector digitaliseert razendsnel, en daarmee groeit niet alleen de efficiëntie, maar ook de dreiging van cyberaanvallen. Hoe kwetsbaar is de Nederlandse zorg voor hackers en datalekken? Hoe voorkom je dat patiëntgegevens op straat komen te liggen of een ziekenhuis stilvalt door ransomware? In deze aflevering van BNR Beter bespreekt presentator Meindert Schut de digitale gevaren en oplossingen met drie experts: • Bianca Rouwenhorst, CIO en directeur informatiebeleid bij het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) • Wim Hafkamp, directeur van Z-CERT, het expertisecentrum voor cybersecurity in de zorg • Anat Fuldauer, functionaris gegevensbescherming bij SIGRA, een koepelorganisatie voor zorginstellingen in Noord-Holland Cyberdreiging in de zorg is een groeiend probleem: zorginstellingen krijgen dagelijks te maken met cyberaanvallen. Wim Hafkamp waarschuwt: “We hebben ziekenhuizen in Europa wekenlang plat zien liggen na een hack. Dat kan levensbedrei

Steeds meer mensen kiezen voor digitale therapie: videobellen met je therapeut vanuit je eigen huis, op een zelfgekozen moment. Dit biedt een oplossing voor lange wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg, maar hoe effectief is het eigenlijk? In deze BNR Beter hoor je waarom steeds meer mensen kiezen voor een videobelgesprek met de therapeut en of dat ook zijn vruchten afwerpt. Guido Williams is klinisch psycholoog en zelf digitale therapeut voor het online platform LMCare. Hij vertelt over de positieve reacties die zijn clienten hebben op het digitale behandeltraject. Clienten worden bij LMCare meerdere keren per week gesproken, via een videoverbinding. "Wij doen 200 consulten per dag. Door vaker korte sessies te doen, kunnen we de behandelduur halveren," zegt Williams.  Juliët Holtschlag is beleidsadviseur digitalisering bij patiëntenorganisatie MIND. Volgens Juliët moet de effectiviteit en ervaring van een cliënt centraal staan, niet de digitalisering als doel: "Digitale zorg

In deze aflevering van BNR Beter hoor je hoe Nederland sneller kan inspelen op medische innovaties en welke oplossingen er zijn om patiënten sneller toegang te geven tot levensreddende medicijnen. Nieuwe medicijnen tegen kanker zijn in Nederland vaak pas laat beschikbaar, terwijl patiënten in onze buurlanden soms al maanden eerder toegang hebben. Waarom duurt het hier zo lang? Hoe kunnen we de toelating van innovatieve geneesmiddelen versnellen zonder in te boeten op veiligheid en kostenbeheersing? Na goedkeuring van nieuwe medicatie door de Europese Medicijnenautoriteit (EMA) volgt in Nederland vaak nog een langdurige beoordeling voordat een medicijn wordt toegelaten tot de basisverzekering. Dat levert soms een flinke prijsverlaging op – gemiddeld 45% – maar betekent ook dat patiënten lang moeten wachten op potentieel levensreddende behandelingen, terwijl het in buurlanden vaak wel al beschikbaar is. “Als er een geneesmiddel is dat jouw kanker kan behandelen, maar je er

Voor het eerst mag in Nederland een MRI-scanner met een magneetsterkte van 7 Tesla gebruikt worden om patiënten te scannen. Daarmee wordt het mogelijk om mensen met parkinson beter te helpen met diepe hersenstimulatie. 'Ik kan veel beter zien waar ik in de hersenen moet zijn,' aldus neurochirurg Maarten Bot. De MRI-scanner staat al tien jaar bij het Spinoza Instituut in Amsterdam, maar mocht tot nu toe enkel voor onderzoeksdoelen gebruikt worden. Sinds december is de scanner van het Spinoza Centrum als eerste ultrasterke MRI-scanner van Nederland goedgekeurd voor klinisch gebruik. Die klinische certificering werd 'in-house' gedaan, vertelt Wietske van der Zwaag, hoofdonderzoeker bij het Spinoza Centrum. Daardoor kunnen artsen huis het hele land hun patiënten nu met deze scanner scannen. Maarten Bot, neurochirurg bij de Amsterdam UMC, gebruikt de scanner voor het visualiseren van de hersenen bij mensen met Parkinson: 'Ik moet op zoek naar een hele kleine koffieboon, dat kan met deze scanner

De meeste innovaties in de zorg zijn onvoldoende gericht op de juiste doelgroep: patiënten en verpleegkundigen. Dat stelt innovatiestrateeg in de zorgsector Lucien Engelen op het ICT&Health congres in Maastricht. 'Het kost veel tijd en geld om een innovatie naar de markt te brengen in de zorg,' aldus Engelen. Nina van den Dungen spreekt met Lucien Engelen tussen de ondernemers en zorginstellingen die hun innovaties tonen tijdens de ICT&Health beurs. Volgens de innovatiestrateeg is de zorgmarkt groot, dus is er zeker ruimte voor meer technologische oplossingen. Maar die oplossingen moeten wel een 'echt probleem' oplossen, vindt Engelen. Volgens Maurice Magnée, lector gezondheidszorginnovatie aan de HAN Hogeschool en oprichter van iXperium Health, is er nog een tweede probleem: veel jonge zorgprofessionals die net afgestudeerd zijn, kunnen niet goed omgaan met nieuwe technologische toepassingen. 'Veel studenten in de gezondheidszorg worden te klassiek opgeleid,' constateert Magnée.&nb

Met de strengere handhaving op schijnzelfstandigheid die sinds begin dit jaar geldt, is het ineens een stuk lastiger geworden om ZZP'er te zijn in de zorg. Welke gevolgen zien we nu al? En in hoeverre brengt dit de zorgsector in de problemen? Dat hoor je in deze aflevering van BNR Beter.  Nina van den Dungen spreekt met erover Theo van Uu, directeur van Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) en René Dongelmans, voorzitter van de Vereniging Zelfstandig Ondernemers in de Zorg (VZOZ).  Volgens Dongelmans is een groot deel van de freelancers in de zorg juist klaar met de slechte arbeidsvoorwaarden die door werkgevers worden aangeboden. Zelf maakte hij daarom een tijdje terug ook de overstap naar het freelance werk. Volgens Dongelmans kun je al zzp'er veel beter bepalen hoe je werk en privé in balans houdt, welk salaris het beste past bij de arbeid en ben je niet afhankelijk van allerlei onnodige regels.  Van Uum ziet als directeur van VGN wel degelijk een belangrijk rol voor fre

Nederlanders zijn onvoldoende voorbereid op noodsituaties, zoals een conflict of natuurramp. Dat stellen het Rode Kruis en Nederlands Instituut voor Publieke Veiligheid (NIPV) in het radioprogramma BNR Beter. 'De eerste uren is het belangrijk dat je weet hoe je moet handelen'. Slechts één op de vijf Nederlanders heeft wel eens een EHBO-cursus gevolgd, blijkt uit cijfers van het Rode Kruis. Medische vaardigheden maken je veel weerbaarder als noodhulp niet zomaar beschikbaar is, vertelt Hoofd Nationale Hulpverlening Suzanne Segaar in het radioprogramma BNR Beter. 'In de Tweede Wereldoorlog waren er veel meer medische vrijwilligers, met bredere competenties.' In tegenstelling tot Noord-Europese landen en Oost-Europese landen worden Nederlandse burgers niet opgeleid met kennis over noodsituaties. Dat moet veranderen nu het nog kan, vindt directeur van het NIPV IJle Stelstra. Hij roept het ministerie van onderwijs, cultuur en wetenschap op om het curriculum op basisscholen daarop aan te passen. 'Je m

Er zijn enorm veel innovaties die kunnen meten hoe wij werken. Van sensoren in het gebouw die temperatuur en lichtintensiteit meten, tot en met sensoren in de bureaustoelen. Dat bespreken we vandaag bij BNR Beter.  Kan vitaliteit op de werkvloer een wapen zijn tegen stress en burn-outs? We bespreken vandaag vitaliteit op de werkvloer en hoe bedrijven daarmee omgaan in tijden van immense personeelstekorten. Want hoe helpen innovaties, zoals een slimme paddenstoel werknemers gezond, gemotiveerd en gelukkig te houden?  Nina van Dungen praat Marieke van Beurden, general manager bij de Workplace Vitality Hub en Lisette van Breugel Co-CEO van Arbo UnieSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Nieuw jaar, nieuwe kansen. Dit is toch vaak hét moment voor veel Nederlanders om hun eigen leven eens even onder de loep te nemen: wat gaat er goed, en wat wil ik veranderen?  De helft van de Nederlanders is té zwaar en dat aantal loopt alleen maar op, blijkt uit onderzoek van het RIVM. Dat dit leidt tot steeds grotere gezondheidsproblemen en DUS tot een verdere groei van zorgkosten, is iets waar we maar liever niet over nadenken. Afslankmiddelen zoals Ozempic zijn een revolutionaire stap voorwaarts, maar het is belangrijk om ze met zorg en verstand te gebruiken. Want zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen.  Nina van Dungen praat erover met Edo Aarts, obesitas-specialist bij de Allurion kliniek  en Liesbeth van Rossum, internist in het Erasmus MC in Rotterdam, hoogleraar obesitas en voorzitter van het partnerschap Overgewicht Nederland  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hij was minister van financiën, bestuursvoorzitter van het VU Medisch Centrum en nu is hij bestuursvoorzitter van zorgverzekeraar Menzis. Wouter Bos kent alle posities aan de onderhandelingstafel in de zorg. Hoe kijkt hij naar de manier waarop VWS nu bestuurd wordt? Bezuinigingen op preventie, het verlagen van het eigen risico en het uiteenvallen van het Integraal Zorg Akkoord.  In deze afleveringen blikt Nina van den Dungen met Wouter Bos terug op de zorg in 2024. Het jaar waarin we een nieuwe zorgminister kregen, streekziekenhuizen bijna omvielen, en AI het buzzword is waarmee de zorg gered moet worden.   Amateuristisch bestuur Om de onderwijsbegroting rond te krijgen bezuinigt dit kabinet, met hulp van een aantal oppositiepartijen, op de VWS-begroting. Met name de bezuiniging die bedoeld was als een bezuiniging op het salaris van medisch specialisten, maar uitpakte als een bezuiniging op de medisch specialistische zorg, stuitte op veel verontwaardiging. Ook bij Bos: 'De bezuiniging

Philips zit in crisis, zei hun CEO Roy Jakobs twee jaar geleden. Is die crisis inmiddels voorbij? En hoe kijkt hij naar de crisis in de Nederlandse gezondheidszorg? Het grootste gezondheidstechnologiebedrijf van Nederland, Philips, heeft een paar zware jaren achter de rug, met als dieptepunt de apneu-affaire. Maar na een schikking in de Verenigde Staten kan het bedrijf nu weer vooruit kijken. Waar liggen de kansen in de med-tech-sector? En welke rol wil Philips pakken in het oplossen van de crisis in de gezondheidszorg?   Nina van den Dungen interviewt Roy Jakobs, sinds oktober 2022 de CEO van Philips.See omnystudio.com/listener for privacy information.

1 op de 7 jongeren krijgt jeugdzorg. Terwijl dat pakweg 25 jaar geleden nog 1 op de 27 was! Dat is nogal een stijging. Volgens de kersverse hoogleraar Levi van Dam hebben jongeren nu niet méér problemen dan toen. Sterker nog: veels te veel jongeren doen onnodig een beroep op zorg.   Te gast zijn Levi van Dam, bijzonder hoogleraar Veerkrachtig Opgroeien, aan de Universiteit van Amsterdam en Lisa Westerveld, Tweede Kamerlid voor GroenLinks-PvdA. En al jaren één van de grootste voorvechters van betere jeugdzorg. Fijn dat je er bent!   See omnystudio.com/listener for privacy information.

Miljoenen mensen hebben migraine. En er wordt hard gewerkt aan oplossingen: van het voorspellen wanneer een aanval komt, via nieuwe medicijnen tot een implantaat om het te voorkomen.  Te gast zijn Gisela Terwindt, hoogleraar neurologie bij het LUMC. En Mark van de Ruit, universitair docent bio-mechanical engineering bij de TU Delft. Samen werken ze aan een hoofdpand die met 10 minuten meten per dag kan voorspellen of je migraine krijgt of niet. Want er zijn allerlei medicijnen tegen migraine, maar die zijn of altijd of als je al hoofdpijn hebt. En er zijn nog meer innovaties: speciale botox-behandelingen, operaties en implantaten. Luister de hele aflevering om te horen wat er allemaal mogelijk is. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Een kwart van de Nederlanders is bang om naar de tandarts te gaan. 4 procent is zelfs zo bang dat ze hun tanden liever laten wegrotten dan dat ze naar de tandarts gaan. Hetzelfde geldt voor prikangst. Zo'n 20 tot 30 procent van de wereldbevolking is bang voor naalden. Onder kinderen loopt dat zelfs op tot 50 procent.     Gelukkig is er aan beide angsten iets te doen. Er zijn effectieve therapieën, behandeling met VR-brillen en er wordt gewerkt aan een naaldloze injectie.     Nina van den Dungen praat erover Ad de Jongh, psycholoog, angsttandarts en hoogleraar verbonden aan het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam, het ACTA. En met Lea Milovich, CEO en co-founder van de med-techonderneming FlowBeams, die de naaldloze injectie ontwikkeld.   See omnystudio.com/listener for privacy information.

Engeland had 15 jaar eerder een vaccin voor het rota-virus dan Nederland. 15 jaar! Waar dat verschil door komt, dat bespreekt Nina van den Dungen met gezondheidseconoom Maarten Postma (RUG) en infectioloog Eric van Gorp (Erasmus MC).  Is Nederland voorzichtig of gierig? 'Toch wel gierig', zegt Postma. 'Maar ook voorzichtig, eigenlijk is beide een goede samenvatting'.  Nederland wil namelijk uit en te na weten of een vaccin veilig en effectief is. Daarbij varen wij op andere landen die vaccins veel sneller invoeren. Want zo hebben we niet alleen kennis uit de klinische setting, maar ook real life data. Oftewel wij voeren het pas in als andere landen al hebben bewezen wat een vaccin in de werkelijkheid te weeg brengt bij de bevolking.  En levert dat ons iets op? 'Erg weinig', stelt Postma wederom. Hij rekent voor dat elke euro die je als land uitgeeft aan een vaccin negen euro oplevert.  Ouderen mensen Een laatste argument dan: veel vaccins zijn bedoeld voor ouderen, 65-plussers. Die werken vaak niet meer. Hoev

Maar liefst één op de vijf mensen krijgt ooit dementie. Onder vrouwen zelfs één op drie! In 2040 hebben een half miljoen mensen in Nederland dementie, blijkt vandaag uit de Dementiemonitor van Alzheimer Nederland en Nivel die vandaag verscheen.   Het is al doodsoorzaak nummer één in Nederland en dat is nog maar het topje van de ijsberg. Want heel veel mensen overlijden aan indirecte gevolgen van dementie zonder dat de arts die de dood vaststelt de link met dementie herkend.  Er wordt al jaren gewerkt aan het beter begrijpen van deze ziekte en het vinden van een geneesmiddel. In Amerika lijken ze al een behandeling te hebben. Namelijk: brainwashing. Met een medicament wordt het afweersysteem in de hersenen aangesproken waardoor de 'slechte eiwitten' uit de hersenen gespoeld kan worden. Er zijn echter twee problemen met deze behandeling: één is dat de symptomen van de patiënt na deze behandeling niet minder worden, en twee dat het een enorm risicovolle behandeling is. Je kan er hersenbloedingen van krijgen en e

Veel ziektes zijn te genezen als je er maar vroeg genoeg bij bent. Toch doet Nederland relatief weinig aan preventie. Je kan bijvoorbeeld met één buisje bloed negen soorten kanker opsporen. Alleen dit soort innovaties worden niet toegestaan in Nederland.  Nog een voorbeeld: de total body scan. Even door de MRI-scanner om te kijken of alles nog in orde is. Ook dat is verboden in Nederland. Waarom niet?  Dat vraagt Nina deze week aan Jesper Verhey, zorgondernemer van Onco-inv (die dus die multiple-kankertest heeft gemaakt) en Thomas Oremus, directeur zorg bij zorgverzekering ASR – een verzekeraar die graag meer wil inzetten op preventie.  Verhey ergert zich kapot aan het feit dat Nederland ontzettend behoudend is. Alles moet toch achter de komma uitgezocht zijn, voor je als zorgondernemer een kans krijgt.  Oremus zou als verzekeraar wel meer aan preventie willen doen, maar er zitten privacy beperkingen. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De huisartsenzorg staat onder hoge druk. Er zijn steeds minder huisartsenpraktijken, duizenden mensen hebben überhaupt geen huisarts en door het afschalen van de ziekenhuiszorg naar de huisarts is de werkdruk voor huisartsen flink toegenomen.  Huisartsen en ondernemers Bernard Leenstra en Maarten Timmers proberen beide op hun eigen manier de huisartsenzorg te verbeteren. Meer zorgen voor elkaar Met een netwerk van burgerhulpverleners hoopt Leenstra het werk van de huisartsen te verlichten. Burgers die zich hiervoor hebben aan gemeld kunnen in de toekomst een berichtje krijgen dat iemand in de buurt hun hulp nodig heeft. Nu is er al zo'n netwerk voor reanimatie, genaamd burgerhulpverlening. Maar als de hulpvragen uitgebreid kunnen worden naar bijvoorbeeld het oprapen van een oudere die gevallen is, of het ophalen van medicatie voor je buren, dan kan dit netwerk ook uitgebreid worden. Leenstra verwacht dat zich miljoenen mensen gaan aanmelden hiervoor. 'Het moet normaal worden dat we voor elkaar zorgen.' Minder